Wonderen

Zoals Gandhi zei is de beschaving van een volk te meten aan de mate van respect waarmee ze met hun dieren omgaan. Wat dat betreft heeft Mexico nog een lange weg te gaan wanneer ik in de media een verhaal lees over vier jongens die in deelstaat Nayarit een straathond voor de lol mishandelden en met stokken doodsloegen. Om eerlijk te zijn, ben ik inmiddels murw voor het nieuws over de slachtoffers van het drugsgerelateerde geweld. Zoveel doden hier, zoveel doden daar; het zal wel. Maar een dergelijk verhaal over extreem dierengeweld raakt me wel. Als je door het land gereisd hebt, dan zal je vast gezien hebben dat er veel straathonden zijn. Er wordt geschat dat er in Mexico in totaal 16 miljoen honden zijn waarvan er 10 miljoen permanent op de straat leven. Deze laatste groep is vaak het slachtoffer van geweld en misbruik door de mens.
Laatst was ik op bezoek bij iemand die naast verontwaardigd zijn, ook daadwerkelijk iets doet. Patricia Ruiz richtte na de dood van haar hond in 2004, een kuuroord op voor honden van de straat die oud, ziek en/of mishandeld zijn. Het kuuroord genaamd Milagros Caninos (Hondse Wonderen) biedt inmiddels plaats aan tientallen slachtoffers van de onverschillig- en wreedheid van de Mexicaanse samenleving. Volgens een onderzoek van de politieke partij Partido Verde (Groene Partij) wordt liefst 70% van de dieren in Mexico mishandeld. Er is dus nog enorm veel werk te verrichten voor de dierenrechtenbeweging in een land waar sowieso straffeloosheid eerder regel dan uitzondering is. In de Mexicaanse senaat ligt inmiddels een wetsvoorstel waarin gepleit wordt om dierenmishandeling een strafbaar feit te maken, maar het voorstel ligt al bijna een jaar onaangeraakt op de plank. Hoop is er voor verbetering, maar in een land waar men onverschillig jegens de dood is, is het respecteren van dieren wellicht teveel gevraagd.

Als je meer wilt weten over het kuuroord, breng dan een bezoek aan hun (Spaanstalige) site: milagroscaninos.org

Tussen giganten

Eind oktober vond gedurende drie dagen de Mexico Business Summit plaats in Toluca, de hoofdstad van de deelstaat Mexico. Op deze topconferentie waren sprekers aanwezig als onder andere Felipe Calderón, de huidige president van Mexico, de Amerikaanse ex-president Bill Clinton, Carlos Slim, de rijkste man ter wereld, Álvaro Uribe, de ex-president van Colombia, de gerenommeerde schrijver Carlos Fuentes en het publiek bestond uit topzakenlui, politici en academici uit binnen- en buitenland. Tussen al deze prominenten was ook een plekje ingeruimd voor ondergetekende. Samen met drie collega journalisten was ik ingehuurd door een uitgeefster die op haar beurt weer in dienst genomen was door de organisatie. De door ons geschreven samenvattingen van de sessies zouden worden gebundeld om later te kunnen presenteren aan de deelnemers. Toen één van de journalisten, een Canadees, vermoedde dat er overheidsgeld in de organisatie van het evenement zat, vertrok hij op staande voet aangezien dat tegen zijn principes en contracten van zijn werkgevers inging.

Diner met Carlos Slim

Of er publiek geld mee gemoeid was of niet, naar de oorsprong van de financiering kon ik slechts gissen. Als echte Nederlander genoot ik liever van de ervaring en het feit dat transport, overnachting en eten gesponsord waren. Soms moest er wel ietwat gestreden worden voor de gratis maaltijd zoals bij de lunchsessie waar president Calderón acte de présence gaf. Voor zijn persoonlijke veiligheidsdienst maakte het immers weinig uit wie wie is en het duurde even voordat we aan konden schuiven in de lunchzaal voor wellicht de meest pretentieuze maaltijd die ik gehad heb. Daarna moesten we weer hard aan de slag, want al gauw bleek al dat we onderbezet waren waardoor we tot in de late uurtjes in het hotel door moesten werken. Maar goed, je moet er wat voor over hebben om eventjes tussen de groten der aarde rond te schuifelen. 

Geschreven voor La Chispa.

Werken in Mexico

Voordat ik in Mexico aankwam had ik reeds veel gelezen over de rijke cultuur van het land, de Mexicaanse bedrijfscultuur leerde ik echter kennen via persoonlijke ervaring. Wij Nederlanders staan bekend als harde werkers die beschikken over aanpassingsvermogen en een uitgebreide talenkennis. Dit werd bevestigd tijdens menig sollicitatiegesprek wat resulteerde in positieve discriminatie jegens mijn persoon. Desondanks is het haast onvermijdelijk dat je als buitenlander zijnde, soms stuit op onbegrip en misverstanden. Na ruim twee jaar werkervaring op de verkoopafdeling van een multinational en daar opgeklommen te zijn tot een managerspositie, ben ik inmiddels goed bekend met de lokale omgangsvormen op het werk en tijdens het zakendoen.

Terwijl de Nederlander erg direct is, daar draait de Mexicaan graag om de hete brij heen. Dit werd me goed duidelijk tijdens mijn vorige baan als financieel adviseur. Dat een spaarcultuur de Mexicanen vreemd is, was tot daaraantoe. Het feit dat iets weigeren of ontkennen als onbeleefd wordt gezien en men liever een negatieve situatie vermijdt, zorgde wel voor miscommunicatie. Het duurde dan ook even voordat ik doorhad dat ¨Ok, ik bel je¨ eigenlijk ¨Nee, dankjewel¨ betekende.

In mijn huidige functie, weet ik inmiddels uitstekend de verkapte nee´s te herkennen en zo mezelf een hoop tijd te besparen. Efficiënt timemanagement en zelfdiscipline lijken echter minder gebruikelijk dan dat ik in Nederland gewend was. De Mexicaan mag graag aangestuurd worden en zal zijn baas minder tegenspreken dan de mondige Nederlander. Voorheen voerde ik met mijn Belgische superieur soms pittige discussies. Waar dat voor ons een normale manier van communiceren was, werd ik daar door mijn Mexicaanse collega´s weleens scheef op aangekeken. Nu ik mensen onder mij heb, dien ik ook weleens collega´s te bekritiseren. Kritiek ontvangen is voor hen verder geen probleem, zolang het maar niet gebeurd in een groepssituatie want dan wordt de trots gekwetst.

Het gebrek aan ambitiedrang en doorzettingsvermogen van menig Mexicaan zorgt ervoor dat vele groeimogelijkheden niet worden benut. Dit biedt echter wel een open kans voor de harde werker, of die nu lokaal of buitenlands is.

Geschreven voor La Chispa

Zakenetiquette

Wij Nederlanders zijn succesvol in internationaal zakendoen, maar waar moet je op letten als je handel drijft met Mexicanen?
 
De Mexicaan mag graag de tijd nemen om zijn handelspartner wat beter leren kennen alvorens over te gaan op het zakendoen zelf. Breek eerst het ijs via lofuitingen over Mexico of snijdt algemene thema´s aan als voetbal en familie. Je mengen met binnenlandse dilemma´s als de drugsoorlog of politieke kwesties is niet aan te raden. Het is gebruikelijk om het zakendoen te combineren met eten en schrik ook niet als je wordt gevraagd om deel te nemen aan sociale activiteiten buiten de zakelijke besprekingen om.

Zakendoen is voor de Mexicanen een gewichtige aangelegenheid en formaliteit staat hoog in het vaandel. Zo wordt verwacht van de zakenpartner dat hij of zij zich formeel en conservatief gedraagt en ook zo gekleed gaat. Beheersing van het Spaans is absoluut een pre, maar houdt rekening met verschil tussen het Spaans van Spanje en Mexico maar vermijd straattaal. Willem-Alexander stal er de show mee, maar je zal er het formele aspect van de zakelijke bespreking mee tenietdoen. Daadwerkelijk een deal sluiten zal meer tijd in beslag nemen dan gewend, maar ook hier geldt het principe dat geduld loont.

Geschreven voor La Chispa 

Er is er één jarig...

De afgelopen dagen hing er een gezonde spanning in de straten van Mexico-Stad. De Mexicaanse driekleur was alom vertegenwoordigd, enorme versierselen met patriottische symboliek werden opgehangen, nationale monumenten werden nog even extra opgepoetst, gigantische beeldschermen werden geïnstalleerd en ogenschijnlijk het gehele politiekorps van Mexico-Stad was zich aan het voorbereiden op een speciaal evenement. Mexico en haar hoofdstad maakten zich immers op voor de historische datum van 15 september. Precies tweehonderd jaar eerder op die dag riep pastoor Miguel Hidalgo zijn volgelingen op om te rebelleren tegen de Spaanse overheerser wat uiteindelijk leidde tot de onafhankelijkheid van Mexico. Die gebeurtenis word elk jaar herdacht en gevierd en is daarmee de belangrijkste nationale feestdag van Mexico. Normaal is het epicentrum van deze viering het immens grote centrale plein van de hoofdstad, het Zócalo. Stipt om 23.00 verschijnt daar dan de president op het balkon van het presidentiële paleis waarbij hij de originele kerkklok van Miguel Hidalgo luidt, zijn kreet nabootst en steevast eindigt met een driewerf ´¡Viva México!´ wat wordt herhaald door de duizenden toeschouwers op het plein. Verder wordt de ceremonie opgeluisterd met concerten en vuurwerk. Deze festiviteiten trekken jaarlijks zo´n 100 tot 200.000 mensen naar het centrum en het Zócalo.



Voor deze tweehonderdste editie is er echter groter uitgepakt dan gebruikelijk. Het weinige vertrouwen in haar overheid en de ontevredenheid over de staat waarin het land zich tegenwoordig bevindt, had in de afgelopen maanden bij het Mexicaanse volk gezorgd voor algehele scepsis of er nu wel wat te vieren viel. Maar nu de feestdag eenmaal is gekomen, maakt men zich dan toch maar op voor een spetterend feest. Voor de geplande festiviteiten voldoet de oppervlakte van het Zócalo niet en is er ook gebruik gemaakt van de capaciteit van de nabijgelegen boulevard Paseo de Reforma tot aan het plein van wellicht het meest bekende nationale monument: El Ángel de Independencia (de Engel van de Onafhankelijkheid). En dat was maar goed ook. Er kwamen immers ruim 1 miljoen mensen op de festiviteiten af, bestaande uit concerten van beroemde Mexicaanse artiesten en spectaculaire vuurwerk- en lichtshows. Tot in de late uurtjes danste ik met mijn partner op straat op de klanken van Los Tigres del Norte. Naast vele Mexicanen zag ik ook menig buitenlandse toerist uitgedost in het rood, wit en groen zich dansend overgeven aan het feit dat de Mexicaanse natie tweehonderd jaar bestaat. De vrees van de autoriteiten voor incidenten bleek ongegrond en ontelbare katers de dag erop was het enige waar men over kon klagen. Het Mexicaanse volk is inmiddels bijna weer hersteld van al het feestgedruis en zal deze maandag weer over gaan tot de orde van de dag. Maar tot die tijd: leve de jarige job, leve Mexico!

Geschreven voor La Chispa

Gitaarmuziek

De Mexicaanse keuken is wereldwijd berucht wegens haar pittigheid. Of het door het voedsel komt, weet ik niet, maar de Mexicaanse vrouw zit eveneens vol pit. Ik ben inmiddels gewend aan het scherpe eten, woon reeds enkele maanden samen met een Mexicaanse en ik kan niet langer leven zonder beide.

Toen ik als klein jongetje droomde om later naar een verre en zonnige bestemming te vertrekken, was er in dat toekomstbeeld nog geen sprake van een partner. In de loop der jaren werd ook die exotische schone aan het plaatje toegevoegd. Eenmaal in Mexico aangekomen, zag ik al gauw bevestigd dat alle ingrediënten van mijn jeugddroom aanwezig waren. Integratie mag in het multiculturele Nederland inmiddels wellicht een negatieve connotatie gekregen hebben, maar ik mag mezelf graag onderdompelen in andere culturen. Hier aangekomen was ik al wel goed voorbereid op de taal, cultuur en geschiedenis van het land, maar op het gebied van de Mexicaanse vrouw was ik een leek.

Attractief waren ze zeker, het exotische trekt immers altijd aan. Dit principe geld uiteraard ook voor de Nederlandse mannen en vrouwen in Mexico, zij hebben een uitstekende marktpositie bij de andere Mexicaanse sekse. Het is de basis voor menig vluchtige romance. Er is uiteraard meer nodig dan fysieke aantrekkingskracht wil een dergelijke relatie stand houden. En daar gaat het vaak fout bij een relatie van een Mexicaanse man met een Nederlandse vrouw. Waar het de romantische latino weinig moeite kost om de Nederlandse dame in te palmen, zo moeilijk heeft zij het als haar partner een echte macho blijkt te zijn die zijn vrouw in haar traditionele rol wilt zien terwijl hij de Mexicaanse bloemetjes buiten zet.

De combinatie van een Nederlander en een Mexicaanse blijkt over het algemeen duurzamer. De Mexicaanse vrouw is erg toegewijd en laat zich graag ontfermd worden door haar partner. Er is hier sprake van een wat traditionelere verstandshouding tussen en man en vrouw en een nuchtere Nederlander neemt gaarne hier zijn taak op zich. Verder kan hij veel beter omgaan met de moderne ambities van de Mexicaanse vrouw dan dat hun eigen mannelijke bevolking kan. Al met al kan ik iedereen een interculturele relatie aanraden. Helaas voor de Nederlandse mannen is de beste Mexicaanse vrouw al gereserveerd door ondergetekende.

Geschreven voor La Chispa

Waterschade

Het weer. Dat is één van de redenen die ik altijd aangeef wanneer ik gevraagd wordt waarom ik naar Mexico gekomen of gegaan ben. Ondanks drieëntwintig jaar ervaring in Nederland, heb ik nog immer een gezonde afkeer van temperaturen onder de 18 graden en elk type van neerslag. Al op vroege leeftijd nam ik me voor om, wanneer ik eenmaal groot zou zijn, naar een land met een zonnig klimaat te vertrekken. En als je zon zoekt dan zit je goed in Mexico en het klimaat van haar hoofdstad is uiterst aangenaam. Voordat ik emigreerde, bracht ik tweemaal een bezoek aan Mexico-Stad gedurende de lente met geen spatje regen en een altijd stralende zon. Toen ik na een verblijf van vijf maanden, in mei 2007, opeens overvallen werd door een fikse regenbui werd ik nog enigszins bevangen door nostalgie. In de opeenvolgende dagen viel er echter veel meer regen wat mij bij toch vragen opriep. Navraag leverde op dat Mexico-Stad een regenseizoen bleek te kennen dat rond eind mei begint en duurt tot het begin van september. Mijn eerste zomer werd derhalve gekenmerkt door vele stortbuien.


De massale regenval is voor sommige inwoners van Mexico-Stad echter veel meer dan slechts een ergernis. De combinatie van een gebrekkig rioleringssysteem en de hevige neerslag zorgt meer dan eens voor overstromingen met fikse materiële schade als gevolg. Deze wijken, gelegen in de armere gebieden van de stad, hebben sowieso vaak te kampen met watergerelateerde problemen. Regelmatig wordt de wateraanvoer afgesloten en moeten zij het dagen zonder water doen. Ook is er een sprake van een algemeen gebrek aan schoon drinkwater. Prins Willem-Alexander heeft al vaak het thema van een beter waterbeheer aangekaart bij de wereldleiders en wellicht dat in de komende jaren dit onderwerp in Mexico belangrijker wordt dan de strijd tegen de drugskartels. Inmiddels ben ikzelf bezig met mijn vierde regenseizoen. De problematiek reikt bij mij niet verder dan af en toe een natte kruin. Aftellen maar totdat het september is.

Geschreven voor La Chispa

¿Qué onda carnal?

De landing van Spanjaard Hernán Cortés op de Mexicaanse kust heeft zoals bekend een immense impact gehad op de geschiedenis van het Amerikaanse continent. Wellicht de meest evidente erfenis van deze expeditie, is het feit dat er vandaag de dag in dit werelddeel zo´n 300 tot 350 miljoen mensen zijn die het Spaans als moedertaal hebben. Inheemse en andere Europese talen worden er ook gebezigd, maar het Spaans is veruit het populairst. Wereldwijd is het één van de meest gesproken talen. Uiteraard heeft de Spaanse taal zich ontwikkeld in de vijf eeuwen sinds de conquista. In vergelijking met het Spaans van het moederland, is het hedendaagse Spaans van Latijns-Amerika verschillend wat betreft de grammatica, uitspraak en woordenschat. Niet alleen is er sprake van een significant verschil tussen de taal in Spanje en die van haar ex-kolonie, ook is er een duidelijk onderscheid tussen het Spaans in de regio´s van Latijns-Amerika zelf. De onderlinge verschillen zijn echter wel te overzien. Een Mexicaan ondervindt minder problemen wanneer hij communiceert met een Argentijn dan wanneer een Groninger met een Limburger spreekt.

Er wordt weleens beweerd dat het Mexicaanse Spaans de meest heldere variant van de taal is. Of dat zo is, weet ik niet zeker, ik ben echter wel overtuigd van het feit dat de Mexicanen het meest creatief met de Spaanse taal zijn. Een aanzienlijk gedeelte van de Mexicaanse woordenschat komt voort uit het lenen van het lexicon van inheemse talen zoals het Nahuatl. Woorden die hiervandaan ook tot het Nederlands zijn doorgedrongen zijn bijvoorbeeld: ´tomaat´, ´chocolade´ en ´coyote´. Naast deze verrijking van de taal, zijn de Mexicanen ware meesters in het uitvinden van nieuwe woorden, het spelen met woorden en het gebruik van de dubbele betekenis. Het meeste bekende Mexicaanse woord wellicht is chingar wat het best te vergelijken is met het Amerikaanse to fuck. Het woord kent allerlei afgeleide vormen zoals a la chingada, een variant die kroonprins Willem-Alexander toepaste terwijl hij het over slapende garnalen had.

De Mexicaanse koorts

Na de uitbraak van het H1N1 virus vorig jaar, lijkt er nu een nieuwe ziekte rond te waren in Mexico. Het immer aanhoudende drugsgeweld. Ontvoeringen van politici. Het langzame herstel van de economie. De dreigende milieuschade door de olievlek in de Golf van Mexico. Het maakt de Mexicaanse bevolking even niets meer uit. De totale bevolking lijkt geïnfecteerd te zijn met de WK-koorts. Het wereldkampioenschap voetbal is namelijk begonnen en de prestaties van bondscoach Javier Aguirre en zijn elftal bepalen momenteel het wel en wee van de Mexicaanse natie. Menig regeringsleider is verheugd met de afleiding die het topevenement in Zuid-Afrika biedt, maar voor president Felipe Calderón is het toernooi meer dan een welkome time-out.

Slachtoffers van de WK-koorts

De populariteit van de Mexicaanse regering bevindt zich immers ver onder het nulpunt. Op het gebied van veiligheid gaat veel mis. Ondanks de inzet van vele militairen en politie-eenheden lukt het Calderón maar niet om het buitensporige drugsgerelateerde geweld te beteugelen en zelfs hoogwaardigheidsbekleders zijn hun leven niet meer zeker. De economische dreun die vorig jaar werd ontvangen is nog niet geheel verwerkt en de werkloosheid blijft stijgen. De fiducie die het Mexicaanse volk in haar leiders heeft, is logischerwijs erg gering. Ondanks het feit dat de Mexicaanse natie dit jaar haar 200-jarige bestaan viert, zijn de Mexicanen dus allerminst in een jubelstemming. De regering heeft voor deze viering grootst uitgepakt met allerlei festiviteiten en patriottistische retoriek en symboliek, maar het laat de Mexicanen vooralsnog koud. Waar de Mexicanen wél warm voor lopen is het voetbal; samen met het rooms-katholieke geloof, de grootste religie van Mexico. Niemand luistert echter in deze dagen naar aartbisschop Norberto Rivera, maar alleen maar naar bondscoach Javier Aguirre. Dat hij enkele maanden terug in de Spaanse media verklaarde dat Mexico jodido (naar de klote) is, is hem inmiddels vergeven; zolang het team maar presteert. Na een enigzins moeizame kwalificatie voor het toernooi lag het vertrouwen in het Mexicaanse elftal desondanks echter niet veel hoger dan het vertrouwen in de regering. Na decennia lang te zijn voorgelogen door haar leiders, lijkt het Mexicaanse volk inmiddels standaard een houding aangenomen te hebben van ´ver para creer´ (eerst zien, dan geloven).

Wist je dat... (deel 3)

• …Mexicaans geen taal is maar dat het Spaans de officiële taal is in Mexico?
• …Mexico-Stad met jaarlijks 10 moorden per 100.000 inwoners erg laag scoort wanneer je het vergelijkt met andere grote steden in de wereld?
• …Mexicanen vaak wordt verweten lui te zijn maar dat er maar zes officiële feestdagen zijn en men slechts zes vakantiedagen per jaar heeft?
• …het eten in de Mexicaanse restaurants in Nederland weinig lijkt op en totaal niet smaakt naar de echte Mexicaanse gerechten?
• …in Mexico het concept van hangjongeren die mensen zonder reden lastig onbekend is?

Naco

Zoals veel mensen vind ik mijzelf terug werkzaam in een baan die weinig tot niets met mijn studie te maken heeft. Mijn opleiding, Talen en Culturen van Latijns-Amerika, heeft me naar Mexico gebracht maar ik verdien mijn geld al werkende in de verkoopafdeling van een multinational. Academisch is het werk niet, maar ik heb het er uitstekend naar mijn zin. Sinds kort ben ik de enige buitenlander op de werkvloer, maar zoals eerder beschreven, word ik gezien als een Mexicaan. Eén collega, Héctor, valt echter wel uit de toon. De meeste collega´s zijn van mijn leeftijd en met zijn 50 jaar is Héctor met afstand de nestor van de afdeling. Het is echter niet zijn leeftijd, maar zijn houding die hem de bijnaam el naco heeft bezorgd. De Mexicanen zijn dol op het gebruik van bij- en koosnamen, maar naco wil niemand genoemd worden.

Naco is een typisch Mexicaans woord dat wordt gebruikt om een individu aan te duiden dat afwijkend sociaal gedrag vertoont. In de Mexicaanse maatschappij, waar klassenonderscheid zeer sterk aanwezig is, werd deze term voorheen vooral door de elite gebruikt om de arme en ook de inheemse bevolking in een minachtende manier te omschrijven. Een naco is volgens hen iemand die slechtgemanierd, weinig eloquent en slecht gekleed is en bovendien een povere tot geen culturele smaak heeft. Tegenwoordig wordt de term ook regelmatig toegepast op de nouveau riche. Het woord is te vergelijken met het Amerikaanse redneck of het Nederlandse tokkie maar gezien het evidente klassenonderscheid en bijbehorende discriminatie, heeft de term in Mexico een veel heftigere lading.

Het is echter geen wonder dat Héctor deze bijnaam toegedicht heeft gekregen. Hij is verwaand, egoïstisch, een drinker, slecht gekleed en benijdt andermans succes. Aangezien hij één van de beste verkopers was, vertrok hij naar het hoofdkantoor in Spanje voor een interne opleiding. Zijn abjecte houding werd daar ook door de algemeen directeur waargenomen met een degradatie als gevolg. Zoals men in Mexico zegt: ¨Naco naciste, naco moriste (als je geboren wordt als een naco, zal je ook sterven als één). En ik? Ik krijg deze week promotie.

P.S. de foto is een anonieme naco..niet Héctor


Geschreven voor La Chispa

Vive Grupero

Iedereen die Mexico aandoet, komt ze vroeg of laat tegen: de onvermijdelijke mariachi. Een groepje Mexicanen allen gehesen in dezelfde strakke kostuums en getooid met enorme sombrero's die klassieke Mexicaanse liedjes ten gehore brengen via zang, violen, gitaren en trompetten. Of je je nu op een fleurig gekleurd bootje in Xochimilco bevindt of in een gezellige bar in Playa del Carmen, overal loop je de kans om het typisch Mexicaanse ensemble te treffen. De muziek van de mariachi´s kent een lange geschiedenis en is nog altijd populair onder de eigen bevolking. Voor de meeste bezoekers is de mariachi de enige kennismaking met de lokale muziekscene, maar uiteraard is er veel meer onder de Mexicaanse muzikale zon.

De inwoners van Mexico zijn expressieve mensen en houden van zingen en dansen. Als buurland van de Verenigde Staten zijnde, zijn de Mexicanen uiteraard bekend met de Amerikaanse artiesten en genres, maar ook genieten ze van de eigen Spaanstalige creaties in de rock-, hiphop- en popmuziek. Natuurlijk is er op elk feest ook ruime aandacht voor de Latijns-Amerikaanse stijlen als de cumbia, merengue, salsa en ook het meer moderne reggaeton. Naast buitenlandse ritmes hebben de Mexicanen ook vele eigen muziekstijlen ontwikkeld. In de loop der jaren zijn er verschillende soorten romantische en dansbare Mexicaanse genres ontstaan en begin jaren ´90 werd de verzamelnaam grupero geïntroduceerd om al deze genres op één hoop te kunnen gooien. Ik zal hier de vier meest populaire soorten nader toelichten: ranchera, banda, duranguense en norteña.

Gastblog: ¨Metropool¨

Deze keer een gastblog geschreven door Jorden Tiebout die onlangs bij mij op bezoek was. Eerder gepubliceerd op zijn eigen weblog http://zevensloten.blogspot.com/


Metropool


Dat Raimon den Boef Latijns-Amerika studies ging doen na de middelbare school kwam als een verrassing. We begrepen het niet zo goed. Raimon was een man van voetbal, Nederlands cabaret, vaasjes bier in een oude-mannen-kroeg en Quentin Tarantino films. Slim, dat wel, maar niet echt de linkse intellectueel, de globbetrotter, de talenknobbel, de fijnbesnaarde romanticus, de boekenwurm, de idealist, de mariachi, de smulpaap, de salsa-danser, de tropische boom-knuffelaar, de potentiële emigrant, of één van de andere termen die in ons beeld pasten bij een Latijns-Amerikanist.

Latijns-Amerika...We hadden hem er nooit over gehoord. Raimon zou vast economie of bedrijfskunde of misschien rechten gaan studeren. We wisten vrij zeker dat hij geen woord Spaans sprak. Maar stille wateren hebben diepe gronden. Raimon woont nu bijna vier jaar in Mexico-stad en spreekt vloeiend Spaans (en danst niet onaardig salsa). En, zo moet ik concluderen, nu ik reeds een week op zijn bank verblijf: hij heeft het goed bekeken.

Testje: welke woorden komen er in je op, als je Mexico-stad hoort? Denk er even over na. Klaar? Goed, waren het woorden van deze strekking? Vol, smerig, chaotisch, crimineel, betonnen jungle, smog, uitlaatgassen, drugs, armoede, bendes. Wie wil daar nu wonen? Dat Raimon naar Mexico verhuisde, begrepen we uiteindelijk wel. Maar dan toch zeker naar Cancun, Tulum of Acapulco, iets tropisch en paradijselijks, niet de in beton gegoten ellende van Mexico-Stad.

Wist je dat... (deel 2)

• …de Mexicaanse economie qua omvang op de 13e plaats staat vóór landen als Nederland, Australië en Zuid-Korea?
• …de rijkste man ter wereld een Mexicaan is?
• …dat ik niks merk van het drugsgeweld in het noorden omdat de afstand tussen het het noorden van het land en Mexico-Stad dezelfde is als die tussen Amsterdam en Lissabon?
• …niet alle Mexicanen op ezeltjes rondrijden maar zich verplaatsen via het op drie na grootste metronetwerk ter wereld, het geprezen systeem van de Metrobús, segways en Hummers?
• …dat het Nederlandse Unilever zijn ijsmerk Ola in Mexico verkoopt onder de merknaam Holanda?

MexiKaaskop

Onlangs had ik weer eens het genoegen om een vriend uit Nederland welkom te mogen heten in mijn casa in wat wellicht de grootste metropool ter wereld is. Het is alweer zo´n vier jaar geleden dat ik aan mijn familie en vrienden verkondigde dat ik Nederland zou gaan inruilen voor Mexico. De keuze voor dit zonnige land werd positief onthaald maar enigszins vertwijfelde blikken waren mijn deel wanneer ik vertelde wat mijn nieuwe woonplaats zou worden. Geen bounty bestemming als Cancún, maar de zogenaamde vreselijk gevaarlijke en smerige betonnen jungle van Mexico-Stad. Met behulp van de digitale media was ik in staat om beetje bij beetje de scepsis rond de Mexicaanse hoofdstad weg te nemen. De nieuwsgierigheid naar mijn reilen en zeilen in Mexico groeide dermate dat men toch maar zelf een kijkje kwam nemen. Deze bezoekjes hebben inmiddels geleid tot de eensluidende conclusie dat het hier uitstekend toeven is.


Dat zij hun negatieve vooroordelen over Mexico-Stad gekraakt zien, doet me goed, maar het is natuurlijk ook leuk om weer eens bij te praten...in het Nederlands. Mijn moedertaal ben ik uiteraard niet vergeten, maar moet bij het ontvangen van een landgenoot altijd wel een beetje afgestoft worden. Tijdens de eerste gesprekken merk ik dat ik enigszins hakkel en bovendien wordt mij verweten met een vreemde tongval te spreken. Wanneer me gevraagd wordt in welke taal ik nu eigenlijk denk, moet ik het antwoord schuldig blijven. Regelmatig denk ik in het Spaans, vaak in het Nederlands, maar ik weet niet welke taal nu de overhand heeft. Ik betrap me er zelfs op af en toe een nieuwe pidgintaal te hanteren waarbij ik denk in een vreemde mix van beide talen. De lichte communicatieprobleempjes daargelaten, bevestigen mijn vrienden dat ik weinig ben veranderd. Mijn Mexicaanse vrienden echter zeggen me vaak dat ik inmiddels Mexicaanser ben dan de nopal (eetbare cactus). In een spagaat voel ik me geenszins, eerder als een vis in het weinige water dat Mexico-Stad kent. Ik zie mijzelf graag als een ware kosmopoliet. Als de komende 26 mei echter de vriendschappelijke voetbalwedstrijd tussen Mexico en Nederland zal worden gespeeld, zal ik zonder twijfel juichen bij elke goal van Oranje en vloeken bij elke goal van Mexico. Ik ben gewoon een Nederlander buiten zijn landsgrenzen.

Geschreven voor La Chispa

Heerlijk helder

In het stereotiepe beeld van de Mexicaan is altijd wel een plek ingeruimd voor een fles tequila in één van beide handen. Deze fles tequila kan tegenwoordig wel worden ingeruild voor een flesje bier want dit is toch al sinds jaren veruit het meest favoriete alcoholische drankje onder het Mexicaanse volk. En wellicht wordt het in de nabije toekomst wel typisch om een Mexicaan met het overbekende groene flesje met rode ster in de hand te zien.

Heineken nam immers onlangs voor 3,8 miljard euro de biertak van het Mexicaanse bedrijf Fomento Económico Mexicano (FEMSA) over. Wereldwijd is FEMSA de grootste bottelaar voor The Coca-Cola Company, het beheert ook de grootste retail keten van Latijns-Amerika (OXXO genaamd) en de biertak heeft bijna de helft van de Mexicaanse biermarkt in handen en is ook aanwezig op de Amerikaanse en Braziliaanse markt. Het bekendste merk dat FEMSA Cerveza brouwt is Sol, een merk dat in Nederland ook redelijk goed verkrijgbaar is. Maar als men over Mexicaans bier spreekt, dan kan je niet om het merk Corona heen. Het is één van de meest verkochte merken op mondiaal niveau en in handen van de andere grote speler op de Mexicaanse markt: Grupo Modelo. Dit concern is sinds enige jaren voor de helft eigendom van de Belgische gigant AB InBev en zo is de Mexicaanse biermarkt verworden tot een front voor de concurrentiestrijd tussen de twee brouwerijen uit de Lage Landen. Deze Europese aanwezigheid is geen toeval aangezien Mexico met een hoge bierconsumptie per inwoner en haar jonge bevolking één van de interessantste biermarkten ter wereld is.

Wist je dat... (deel 1)

• …de Mexicaanse griep afkomstig is uit de Verenigde Staten?
• …de Mexicaanse keuken wereldberoemd en populair is maar dat het gerecht Chili con carne uit Texas komt?
• …als de aarde beeft in de Mexicaanse deelstaat Baja California je aan mij niet hoeft te vragen of alles goed is omdat de afstand van mijn huis tot aan die staat hetzelfde is als die van Amsterdam tot aan Moskou?
• …de lente in Mexico-Stad het warmste seizoen is en de zomer bekend staat als het regenseizoen?
• …dat chocola afkomstig is uit Mexico maar dat de Mexicanen het niet kunnen geloven dat wij Hollanders het in de vorm van vlokken of hagelslag op ons brood doen?

Gouden Tijden

¨Bienvenido a El Oro¨. Na een busrit van ruim twee uur word ik welkom geheten in het plaatsje dat letterlijk ´Het Goud´ betekent. Het vernoemen van het dorp naar de favoriete grondstof van de conquistadores was uiteraard geen willekeur. Aan het eind van de zestiende eeuw werd in het nabijgelegen dorpje Tlalpujahua grote hoeveelheden goud en zilver ontdekt door de Spaanse veroveraars. Gefascineerd als zij waren door deze edelmetalen, vestigden zij zich in grote getale in de regio. Twee eeuwen later werd er in de omgeving een nieuwe goudader gevonden en El Oro werd gesticht.

Een muurschildering over de mijnen

Niet veel daarna werden de Spanjaarden eruit gegooid en verklaarde Mexico zich onafhankelijk. Binnen enkele decennia werd de nieuwe nederzetting echter overspoeld door andere Europeanen: mijnexploitanten die voornamelijk afkomstig waren uit Engeland en Frankrijk. Zij dolven enorme hoeveelheden goud maar de West-Europese presentie liet ook letterlijk en figuurlijk zijn sporen achter. El Oro was één van de eerste plekken in Mexico die nieuwe technologieën als spoorwegen en elektriciteit welkom mocht heten.

Een andere muurschildering over het rijke verleden

De goudvoorraad bleek vanzelfsprekend niet onuitputtelijk en in 1958 werd de laatste mijn gesloten. Met het gouderts verdween ook de buitenlandse aanwezigheid en kapitaal en El Oro bleef over met slechts 2500 inwoners. Nu wonen er zo´n 6000 mensen en in het dorpje heeft de goudkoorts van voorheen plaats gemaakt voor een zoektocht naar harde valuta buiten de gemeentegrenzen. De jonge generatie van El Oro studeert en/of werkt doordeweeks in Mexico-Stad en bezoekt het dorp in het weekend. Een behoorlijk percentage zoekt het zelfs veel verder weg en vertrekt richting de Verenigde Staten. De achterblijvers richten zich met name op het toerisme en hopen dat de buitenlandse bezoekers deze keer hun rijkdom in El Oro achter laten in plaats van het mee te nemen. Ondergetekende ontdekte hier echter wel een enorme schat…zijn huidige vriendin.

Interview

Hierbij een interview met mijzelf door de mensen van het Mexico Reisforum van Wereldwijzer ( http://www.wereldwijzer.nl/mexico )


1. In welk land woon je op dit moment en sinds wanneer?

In Mexico-Stad, Mexico sinds januari 2007.

2. Wat is de reden geweest om naar Mexico te verhuizen?

Van jongs af aan heb ik altijd de wens gehad om in een ander, zonniger land te gaan wonen. Nadat ik Mexico een eerste (wegens studie) en tweede (wegens vakantie) keer had bezocht, besloot ik dat het derde bezoek zou zijn om het avontuur aan te gaan en me er te vestigen.

3. Welke formaliteiten heb je moeten regelen om in Mexico te gaan wonen?

Ik ben als toerist aangekomen in Mexico en had 6 maanden de tijd om werk te vinden en daarmee de werk- en verblijfsvergunning, FM3, te kunnen regelen. En dat lukte.

4. Hoe bevalt het leven in Mexico?

Erg goed. Het klimaat is uitstekend, het eten heerlijk, het leef- en werkritme relaxed (in ieder geval voor mij), de mensen vriendelijk en genoeg culturele en toeristische opties om je jaren mee te vermaken. Bovendien heb ik mijn huidige partner hier leren kennen.

5. Wat is je leukste ervaring in Mexico tot nu toe geweest?

Eigenlijk te veel om op te noemen en ook te divers om slechts eentje te vermelden. Wat ik in ieder geval nooit zal vergeten was het bezoek van mijn familie. Erg leuk om hen je nieuwe woonplaats te kunnen laten zien nadat ze al zoveel verhalen en foto´s hadden gehoord en gezien. Daarnaast was het een goed excuus om meer van het land te leren kennen en zo hebben we onder andere Chiapas en Quintana Roo bezocht.

De rijkste is Slim

Het Amerikaanse tijdschrift Forbes publiceerde onlangs haar fameuze lijst van de honderd rijkste bewoners van de planeet. In dit exclusieve gezelschap was er plaats voor negen Mexicanen, waaronder drugsbaron Joaquín ¨El Chapo¨ Guzmán. De Mexicaan van Libanese afkomst, Carlos Slim, is echter de aanvoerder van de lijst nadat hij met een vermogen van 53,5 miljard dollar eindelijk Bill Gates en Warren Buffet passeerde. Het nieuws werd in Mexico echter lauwtjes ontvangen en de meeste Mexicanen lijken een expliciete mening over hun puissant rijke landgenoot te ontberen. Niet vanwege onverschilligheid, maar meer om het feit dat de miljardair er een low profile op na houdt.

Van kinds af aan ontpopte Carlos Slim zich al als een ondernemer, maar vooral in de crisisjaren ´80 vergrootte hij zijn kapitaal. Terwijl de Mexicaanse economie praktisch stagneerde, pleegde de magnaat met zijn concern Grupo Carso grootschalige investeringen en wist menig bedrijf over te nemen voor relatief weinig geld. De grootste klapper maakte de 70-jarige weduwnaar echter in 1990. De toenmalige president Carlos Salinas de Gortari privatiseerde het staatstelecombedrijf Telmex en Grupo Carso werd via een openbare aanbesteding de nieuwe eigenaar. In het jaar 2000 creëerde hij de mobiele telefoonexploitant América Movil dat tegenwoordig met 200 miljoen cliënten de derde aanbieder van mobiele telefonie ter wereld is. De telecomtycoon wist hiernaast via allerlei investeringen en beleggingen zijn fortuin nog verder te vergroten.
Het klinkt als de verwerkelijking van de Amerikaanse droom. Dit succesverhaal vond echter plaats bij de zuiderbuur dat één van de scheefste inkomensverdelingen ter wereld kent. Twee eeuwen geleden schreef de Franse schrijver Honoré de Balzac dat achter elk groot fortuin een grote misdaad schuilt. De elite in Mexico wordt normaal gesproken standaard beticht van corruptie en maffiose praktijken, maar Carlos Slim kan echter buigen op een haast brandschone reputatie. In deze enigszins donkere tijden waarin een gezamenlijke droom van de Mexicaanse natie ver te bekennen is, kan hij wellicht dienen als lichtpuntje.

Bicentenario

Het is in de ochtend van 16 september 1810 wanneer in het dorpje Dolores in de staat Guanajuato, pastoor Miguel Hidalgo de klok van zijn kerk luidt. Nadat de leden van de parochie zijn toegestroomd, roept Hidalgo op tot een opstand die uiteindelijk zal leiden tot de onafhankelijkheid van Mexico. Honderd jaar en ruim een maand later, riep politicus Francisco Madero het Mexicaanse volk op om in opstand te komen tegen president Porfirio Díaz. Weer honderd later hoopt Felipe Calderón, huidige president van Mexico, dat dit jaar rustiger zal verlopen.


De economische crisis, het extreme drugsgerelateerde geweld, onveiligheid en recent ook de overstromingen hebben ervoor gezorgd dat de huidige regering allesbehalve populair is. De roep tot aftreden van president Calderón zwelt aan en de fanatiekste criticasters grijpen dit historische jaar zelfs aan om het volk aan te sporen tot een nieuwe revolutie. De revolutionaire graffitileuzen, stickers en pamfletten gaan praktisch immer vergezeld van een afbeelding van Emiliano Zapata, de volksheld van de Mexicaanse revolutie. Voor hem echter zal geen prominente plaats toebedeeld zijn in de officiële festiviteiten; de meeste aandacht gaat uit naar de iconen van de onafhankelijkheidsstrijd. Mannen zoals pastoor Miguel Hidalgo, de militaire priester José Maria Morelos, legeraanvoerder Ignacio Allende, rebel Juan Aldama en politicus Vicente Guerrero. Elke 15 september stipt om 23:00 worden deze helden bejubeld wanneer de Mexicaanse president de schreeuw van Hidalgo nabootst en steevast eindigt met een driewerf ´Viva México´.

De eerste twee weken van september staan altijd in het teken van vaderlandsliefde en historisch besef, maar dit jaar zal het onmogelijk zijn om niet op de hoogte te zijn met het feit dat de Mexicaanse natie 200 jaar onafhankelijkheid viert. De regering pakt de komende maanden uit met ruim 2300 activiteiten op het gebied van cultuur, kunst en sport die plaats zullen vinden in de gehele republiek. Een nieuw en speciaal radiostation zal iedereen op de hoogte houden van deze activiteiten, zoals onder andere publieke debatten over de toekomst van het land, het verstrekken van geschiedenisboekjes voor iedereen en de renovatie van historische gebouwen. Ook infrastructuurprojecten zoals de constructie van een olieraffinaderij in de staat Hidalgo, de aanleg van een nieuwe metrolijn in de hoofdstad en de verbetering van het drainagesysteem zijn projecten die dit jaar het gevoel van patriottisme moeten versterken.

En dat is broodnodig. Het vertrouwen van de Mexicanen in de overheid en een voorspoedige toekomst van het land heeft bijna het nulpunt bereikt. In een feestelijke stemming is het volk allerminst. De aangekondigde activiteiten om het 200 jarige bestaan luister bij te zetten, worden door menigeen fiks bekritiseerd en als grove geldverspilling gezien. Het wordt beschouwd als een moderne vorm van Brood en Spelen om de aandacht af te leiden van alle huidige problemen en uitdagingen die het land kent. In de hoofdstad van elke deelstaat is er een grote klok geplaatst die aftelt naar 16 september 2010, het is te hopen dat het aftellen is naar een explosie…van vreugde.


Gepubliceerd in La Chispa.

Kinderschoenen

Terwijl het drugsbeleid van de Nederlandse overheid steeds repressievere vormen aanneemt, lijken sommige regeringen in Latijns-Amerika een meer liberale stelling in te nemen. Na Argentinië heeft nu ook Mexico het bezit van drugs voor eigen gebruik gelegaliseerd. Voor de Mexicaan is het vanaf 20 augustus j.l. legaal om 5 gram marihuana, 0.5 gram cocaïne en 25 miligram heroïne op zak te hebben. Naast het wapengekletter dat al duizenden Mexicanen het leven heeft gekost, lijkt president Calderon nu ook de wetgeving te gebruiken in zijn drugsoorlog. De Mexicaanse overheid wil de aandacht afleiden van de kleine gebruiker en zich richten op de grote jongens en om zo elke militair en politieagent in te kunnen zetten tegen de machtige drugskartels.

Diego, 23 jaar, student Rechten en fervent drugsgebruiker, haalt de schouders op als ik naar zijn reactie vraag op dit ´goede´ nieuws. ¨Op papier ziet het er leuk uit, maar in de werkelijkheid verandert er weinig¨. Hij legt uit dat de legale status van de kleine gebruiker veranderd is van ´delinquent´ naar ´verslaafde´, maar dat in de praktijk de kans groot blijft dat de politie je mee neemt naar het bureau met alle gevolgen van dien. De gemiddelde Chilango (inwoner van Mexico-Stad) echter, is nauwelijks bekend met het bestaan van de nieuwe wet en dit is ook niet onlogisch. Het wetsvoorstel werd goedgekeurd in de laatste dagen van april, gedurende de hoogtijdagen van de Mexicaanse griep, en onttrok zich zo van alle media-aandacht en toen de wet in werking trad was het wederom muisstil in de media. ¨Dat is geen toeval;¨ meent Denisse, 28 jaar, docent pedagogie, en vervolgt: ¨zo wordt immers grootschalig protest vanuit conservatieve hoek vermeden¨. Ze is van mening dat de Mexicaanse maatschappij een cultuur ontbeert waarin men verantwoordt met drugs om kan gaan. ¨In het verhandelen van drugs zijn we kampioen, maar qua educatie en zorgvuldig gebruik staan we nog in de kinderschoenen.¨

Gepubliceerd in La Chispa. 

Wederzijds onbegrip

¨Hier is het¨ zegt Rodolfo en gebaart me uit te stappen. Vanaf hier zal ik te paard verder gaan richting een inheems dorp aan de andere kant van de heuvel. Ik bevind me in een buitenwijk van San Cristobal de Las Casas, gelegen in wellicht de mooiste staat van Mexico: Chiapas. De staat die wereldberoemd werd nadat het Nationale Zapatistische Bevrijdingsleger (EZLN) zich in 1994 met revolutionaire acties aan het grote publiek presenteerde. Zestien jaar later lijkt er weinig veranderd, want Chiapas blijft een achtergebleven deelstaat met veel armoede en onderontwikkeling. Ook deze buitenwijk ontbeert verharde wegen en de huizen zijn sjofel. De mensen die in het centrum kleurige kleding en handwerk verkopen aan toeristen wonen hier. Aan het begin van de heuvel wordt er de laatste hand gelegd aan enkele gebouwen die beschilderd zijn met propaganda voor de Zapatisten en hun leider subcommandant Marcos. Navraag levert op dat het werkplaatsen zijn waar de buurtbewoners terecht zullen kunnen voor workshops. Wat de verbazing wekt echter, is dat de constructie grotendeels is gefinancieerd door de lokale overheid dat in handen is van de conservatie PRI-partij.

Eenmaal aangekomen op de lokale markt van het dorpje realiseer ik me dat contact leggen met de inheemsen niet eenvoudig is. Wanneer ze onderling praten, luister ik naar één van de vele inheemse talen die Mexico rijk is. Vermoedelijk is mijn Spaans beter dan die van hen. Mijn gids vertelt bovendien dat ze weinig te maken willen hebben met buitenstaanders. Na eeuwen van uitbuiting en onderdrukking valt dat te begrijpen. Met wat zadelpijn neem ik twee uur later plaats in een taxi en vraag me af wat of de in het buitenland populaire EZLN hier hebben bereikt. ¨Tot aan die heuvelrug, dat stuk land behoorde generaties lang toe aan mijn familie¨. Met een zucht van weemoed slaat Carlos af terwijl de meter rustig verder tikt. Veranderingen hebben echter wel degelijk plaatsgevonden. Taxichauffeur Carlos, mesties van 36 jaar oud, verhaalt: ¨Ik had een welvarend leven met mijn familie, maar de komst van Zapatisten heeft dat veranderd. Met geweld namen ze ons land af om het aan hun indios te geven. Ze nemen het recht in eigen hand en hebben geen respect voor de rechtsstaat¨. Ik geef een begrijpend knikje. Ook deze revolutie lijkt gestrand te zijn in wederzijds onbegrip.

Gepubliceerd in La Chispa.

Toeristische geheimtip: Tepoztlán

Terwijl de Mexicaanse griep zich nog steeds verspreidt over de planeet, is in Mexico zelf het gevaar van besmetting zo goed als geweken. In het voormalig epicentrum van de pandemie, Mexico-Stad, komen de buitenlandse bezoekers langzaam maar zeker weer terug om te genieten van de bezienswaardigheden die de hoofdstad te bieden heeft. Tijdens hun rondreis door Mexico trekken de meeste toeristen echter weinig tijd uit voor de hoofdstad en nog minder voor de nabije omgeving. Meestal is een bezoek aan de piramides van Teotihuacán de enige dagtrip die vanuit Mexico-Stad wordt ondernomen. In de deelstaat Morelos, op slechts één uur ten zuiden van de Mexicaanse hoofdstad, ligt een dorpje dat ook zeker een dagtripje waard is: Tepoztlán.

Volgens de legende werd Quetzalcoatl, één van de belangrijkste Azteekse goden, hier geboren. Vandaag de dag worden er regelmatig UFO´s gespot en verder wordt er beweerd dat de plek vol is van creatieve energie waardoor een aanzienlijk deel van de 15,000 inwoners uit buitenlandse hippies bestaat. Wanneer de bus je afzet op het centrale plein van het dorp, merk je in ieder geval direct dat er een zeer gemoedelijke sfeer hangt. Bovendien is er altijd veel bedrijvigheid op en rondom het plein vanwege de tianguis (markt) die er immer opgesteld is. Een uitstekende plek om lokale lekkernijen als taco´s met krekels of ijsjes met de vreemdste smaken te proberen. Het is sterk aan te raden om wat te eten alvorens de bekendste bezienswaardigheid van Tepoztlán te bezoeken: de piramide van Tepozteco. Deze ligt immers 400 meter hogerop en je moet een klim van 2 kilometer ondernemen om er te komen. De weg naar de top is bepaald geen geplaveid pad en een goede conditie en geschikt schoeisel zal zeker van pas komen. Eenmaal boven aangekomen, moet er niet teveel worden verwacht van de piramide zelf. De piramide, gebouwd ter ere van de god van oogst, vruchtbaarheid en pulque, is 10 meter hoog en stelt weinig voor, maar in combinatie met het uitzicht over de vallei en de sfeer is het meer dan de moeite waard. Vergeet niet wat nootjes mee te nemen om aan de witsnuitneusberen te voeren!

Gepubliceerd in La Chispa.

Vitamine T

In de Mexicaanse maatschappij is normaal gesproken de afstand tussen mensen van verschillende sociale klassen behoorlijk groot. Het is rond de klok van 14:00 en deze kloof lijkt even niet te bestaan, want bouwvakkers en stropdassen staan zij aan zij te eten bij tacokraam ´Don Pedro´. Op dit soort plekken komen de lagere en hogere klassen tezamen voor wat wellicht de meest favoriete bezigheid van de Mexicaan is: eten. Ook hier in het zakendistrict Polanco vind je op elke straathoek wel een eetkraampje waar je terecht kan voor je dagelijkse portie ´vitamine T´: een taco, torta, tamal, tostada of tlacoyo. Ook ik, behorend tot de stropdassen, meld me regelmatig bij één van die kraampjes om me tegoed te doen aan hun etenswaar. De bijnaam ´vitamine T´ voor deze smakelijke hapjes is duidelijk ironisch bedoeld, want vitaminerijk zijn ze zeker niet. Een overdaad aan vet, pikante sausjes en de onhygienische bereidingswijze maakt dat dit voedsel eerder een plaag dan een zegen is voor het spijsverteringssysteem.

Waar gastritis in Nederland een woord is dat over het algemeen alleen bij medici bekend is, daar weet de Mexicaan er alles van af en heeft het waarschijnlijk ook wel eens een keer gehad. Bovendien helpt de populariteit van deze zogenaamde antojitos ook zeker mee aan het feit dat Mexico, na de Verenigde Staten, het dikste land ter wereld is. Mijn systeem is inmiddels met vallen en opstaan wat resistenter geworden tegen de etenswaar van de straatkraampjes, maar echt veilig waan ik me nog niet. Graag zou ik elke werkdag in de lunchpauze, die van 13:30 tot 15:00 duurt, best willen eten in een degelijk restaurant, maar met een Mexicaans salaris is dat toch wel wat prijzig. De taco´s van Don Pedro smaken bovendien te goed om me al te veel zorgen te maken over de lijn en wanneer ik na de consumptie van vier taco´s en een frisdrank slechts drie euro afreken, is mijn portemonnee in ieder geval meer dan tevreden.

Gepubliceerd in La Chispa.

Ondergrondse drukte

¨Dit project is voor jouw welzijn¨ lees ik op het overheidsaffiche. Het verwijst naar de aanleg van de twaalfde metrolijn, één van de projecten die het tweehonderdjarige bestaan van de Mexicaanse natie in 2010 moet opfleuren. Omdat ik zelf dagelijks gebruik maak van het metronetwerk, ben ik wel blij met de uitbreiding van wat toch al één van de grootste metrostelsels ter wereld is. Over een auto beschik ik niet en veel zin om me te mengen in de bovengrondse chaos heb ik evenmin. Ik beweeg me liever voort in de ondergrondse drukte. Als de trein een station binnenloopt, wordt mijn aandacht getrokken door een man die net de wagon binnenstapt. Een gezicht dat regelmatig drugsgebruik verraadt, een ontbloot bovenlijf, een afgeraffelde broek en een opgerolde trui in de hand. Het gebruikelijke ritueel volgt: de man spreidt zijn trui, die glasscherven herbergt, uit en vervolgens maakt hij een bescheiden salto en rolt even door de scherven om daarna vrolijk bij de mensen langs te gaan voor een zakcentje. Het is een komen en gaan van dit soort ´artiesten´, bedelaars en met name verkopers die een groot scala aan producten aanbieden.

Een gedrongen vrouw stapt in de trein met een flinke rugzak om. Die is omgebouwd tot een stereo-installatie waaruit de klanken klinken van een gebrande cd met Mexicaanse hits. Luidkeels maakt ze duidelijk dat het schijfje slechts zeventig eurocent kost. Er zijn maar weinig mensen die belangstelling hebben. Mijn interesse wordt echter wel gewekt als er op het volgende station een lange man instapt die geheel in het zwart gekleed gaat en meerdere piercings draagt. De reguliere gebruikers van lijn drie kennen hem wel, het is de rozenverkoper. Aangezien ik op weg ben naar mijn vriendin, besluit ik een roos te kopen. Als ik zijn vraag over mijn nationaliteit beantwoord, blijkt hij veel van Nederland af te weten. Hij zou graag een bezoek willen brengen aan dat kleine landje dat wél tolerant is, want door zijn uiterlijk kan hij niet aan een formele baan komen. Ik wil zijn zeepbel niet doorprikken door te zeggen dat hij in Nederland op dezelfde bezwaren zou stuiten, dus bedank ik hem voor de roos en stap uit. Als ik een paar uur later weer op de weg terug ben en bijna indommel in een halflege wagon, word ik opgeschrikt door een bekende stem: ¨Una rosa?¨.

Gepubliceerd in La Chispa.