Diego Rivera

Vandaag de dag wordt Diego Rivera buiten Mexico vaak gezien als de man van Frida Kahlo. Gedurende hun leven stond Frida echter in de schaduw van haar echtgenoot en werd na haar dood pas echt beroemd. Diego Rivera was en is wellicht de meest gerenommeerde schilder die Mexico heeft voortgebracht. Hij was een vooraanstaand figuur in de internationale kunstwereld, een grondlegger van het Mexicaanse muralisme en vervulde een interessante rol in de hoogtijdagen van het communisme in Mexico. Een man met een uitzonderlijk talent, om te schilderen en om altijd en overal tumult te creeëren.

De groei van een artiest
Op 8 december 1886 werd in Guanajuato een jongetje geboren die door zijn ouders geregistreerd werd met de naam Diego María de la Concepción Juan Nepomuceno Estanislao de la Rivera y Barrientos Acosta y Rodríguez. Later werd hij beter bekend als simpelweg Diego Rivera. Opgroeiend in een welgestelde familie, kwam hij niks tekort. Op 10-jarige leeftijd begint hij al met het volgen van college´s aan de kunstacademie San Carlos in Mexico-Stad. In de daarop volgende jaren wordt zijn talent voor de schilderkunst opgemerkt en vooraanstaande politieke figuren als Teodoro Dehesa Méndez, de gouverneur van Veracruz, waren bereid om een reis naar Europa te sponsoren zodat Diego verder kon studeren. In 1907 kwam hij aan in Madrid en volgde hij lessen in het atelier van de Spaanse schilder Eduardo Chicharro. Niet veel later reisde hij door naar Parijs waar hij in de volgende jaren meerdere kunstenaars en stijlen als het kubisme leerde kennen. Naast het ontwikkelen van zijn schilderkunst, werd in 1919 na een avontuurtje zijn eerste kind geboren.

In het kabinet van de nieuwe Mexicaanse president Álvaro Obregón werd in 1920 José Vasconcelos aangesteld als minister van Onderwijs. Hij startte het jaar erop een programma om muurschilderingen te gebruiken om het volk op te voeden met de revolutionaire principes van de nieuwe regering. Diego Rivera kwam in dat jaar terug naar Mexico om deel uit te maken van dit programma waaraan verder Mexicaanse artiesten als David Alfaro Siqueiros, Rufino Tamayo en José Clemente Orozco deelnamen. In januari 1922 begint Rivera in de gehoorzaal van de Escuela Preparatoria Nacional met zijn eerste muurschildering. Gedurende zijn werkzaamheden werd hij bewaakt voor eventueel geweld van rechtse studenten. Tijdens een andere opdracht later dat jaar leerde hij Guadalupe Marín kennen, zij zou later met hem trouwen en hem twee kinderen geven. Datzelfde jaar was hij betrokken bij de oprichting van de Revolutionaire Unie van Schilders, Beeldhouwers en Grafische Artiesten en werd hij ook lid van de Mexicaanse Communistische Partij. In de volgende jaren produceert hij menig muurschildering. Het hoofdthema in zijn creaties zijn de Mexicaanse maatschappij, de revolutie van 1910 en de Azteekse afkomst en identiteit van het Mexicaanse volk. Zijn stijl wordt gekenmerkt door de verhalende stijl en levendige personages en uitgesproken kleuren. Zo beschildert hij de muren van menig regeringsgebouw.

Man als controleur van het universum

Faam in het buitenland
In 1927 werd Rivera uitgenodigd om naar Moskou te komen om de 10 jarige herdenking van de Oktoberrevolutie van de Sovjetunie op te luisteren. Gedurende zijn verblijf werd hij van anti-sovjetactiviteiten beticht (pro-Trotski) en vertrok een jaar later weer richting Mexico. Het jaar erop kreeg hij het ook aan de stok met de Mexicaanse Communistische Partij en werd uit deze partij gezet. In dit jaar trouwde hij ook met de schilderes Frida Kahlo nadat hij een jaar eerder gescheiden was van Guadalupe Marín. In 1930 vertrok hij samen met zijn nieuwe echtgenote naar de Verenigde Staten om verschillende opdrachten uit te voeren. Zijn sympathieën voor het communistische gedachtegoed zorgden voor veel discussie. In 1933 begon hij met de opdracht van John D. Rockefeller Jr. om een enorme muurschildering te plaatsen in het Rockefeller Center in New York, het werk was genaamd ¨Man op het kruispunt¨. Toen zijn opdrachtgever en de pers erachter kwam, dat Lenin een voorname plaats in het kunstwerk had, ontstaken zij in woede en de controverse zorgde ervoor dat Rivera zijn werk niet af kon maken en het kunstwerk werd vernietigd. Toen hij een jaar later terugkeerde in Mexico, maakte hij de muurschildering overnieuw in het Palacio de Bellas Artes en werd het hernaamd naar ¨Man, de controleur van het universum¨.

Op verzoek van president Lázaro Cárdenas, boden Rivera en Kahlo onderdak aan de politieke vluchteling León Trotsky in 1936. Drie jaar later gingen Rivera en Kahlo uit elkaar en Trotsky ging op zichzelf wonen, een jaar later werd hij echter vermoord door stalinistische agenten. Zijn collega-schilder én politiek rivaal David Alfaro Siqueiros werd ervan verdacht hierbij betrokken te zijn. In datzelfde jaar 1940 kwamen Diego en Frida weer bij elkaar. In de volgende jaren zou Rivera nog één keer naar de Verenigde Staten vertrekken voor een opdracht in San Francisco. In Mexico voltooide hij verder menig kunstwerk en was betrokken bij verscheidene initiatieven ter bevordering van de Mexicaanse schilderkunst, zelfs in samenwerking met zijn oude tegenstander Siqueiros.

In 1955 overleed Frida Kahlo en het jaar erop trouwde hij met zijn manager Emma Hurtado. Diego Rivera had inmiddels ernstige gezondheidsklachten en op 24 november 1957 overleed hij.

Droom van een zondagmiddag in het Alameda Park

Geschreven voor Mexico Vandaag